Chuyện Ngu Bách Dụ
LỜI ĐẦU SÁCH
Quyển sách này chứa đựng rất nhiều trí khôn qua 98 câu chuyện ngu của Kinh Bách Dụ. Vì sao chuyện ngu lại chứa đựng trí khôn? Chẳng qua chuyện học khôn trước nhất chính là nhận chân thật sự về ngu, chính những câu chuyện ngu này đã chứng minh điều đó, nếu bỏ qua hay chê ngu mà không học được cái khôn trong ấy chúng ta
có khả năng không nhận ra cái ngu trong sự suy nghĩ nào đó, và ngu sẽ rơi vào hành động lúc nào chẳng hay, một lần nữa những mẩu chuyện ngu đã lại chứng minh điều ấy, những người ngu trong các câu chuyện ngu ngỡ là mình suy nghĩ rất khôn nhưng nào ngờ họ đã không nhận diện được cái ngu vi tế ẩn náu bên trong cái khôn của
họ và khiến nó trở thành cái khôn ngu, thế thì chẳng phải nếu không thông thạo điều ngu sẽ dễ dàng trở thành khôn ngu y như các kẻ ngu trong Chuyện ngu này. Biết bao trí khôn trong đời này, suy cho kĩ nghĩ cho cùng, chỉ là cái ngu vi tế, sống trong đời không ai không vận dụng trí khôn để hành động mưu cầu hạnh phúc, ấy thế mà thảm
họa vẫn lấn áp và đè bẹp hạnh phúc, khiến hạnh phúc trở thành ước vọng xa xỉ của thế nhân, và cảnh giới đó được mang tên ngũ trược ác thế, chẳng phải tất cả những tác phẩm đó đều được sáng tạo từ những trí khôn mang tính ngu vi tế đó ư?
Ngu có vô số điều ngu, nhưng chỉ cần thật sự hiểu biết thế nào là ngu thì sẽ phát giác được bất kì ngu nào ở đâu lúc nào, dù là thô sơ như trong chuyện cho đến ngu vi tế mà nhờ những ngu thô giúp ta nhận ra qua các lời bàn. Khi đã không còn bị ngu đánh lừa hay xúi dục, thì khẳng định ta không bao giờ còn có thể là người ngu được, và trí khôn sẽ không thành vấn đề nữa. Thử nghĩ xem nếu ngu vẫn còn tồn tại và ẩn náu vi tế trong suy nghĩ, liệu chúng ta có thể chắc chắn luôn luôn là người khôn không, và nếu không hề còn mảy may ngu nào thì việc học khôn thực dễ dàng.
Đức Phật xuất hiện nơi đời để cứu chúng ta ra khỏi căn nhà lửa tiềm tàng mọi nỗi khổ, Ngài không chỉ giới thiệu cho chúng sinh cảnh giới Cực lạc, mà Ngài còn nhấn mạnh đến nỗi khổ sinh lão bệnh tử ở thế giới này, Đức Phật dạy chúng sinh nhận thức Khổ Tập trước đã, có nhận thức được Khổ Tập mới tiếp nhận được Đạo và Diệt, thế chẳng phải là dạy nhận chân khổ trước rồi mới bầy lạc sau đó sao. Có thật sự nhận ra diện mạo của khổ mới lìa được khổ, bởi khổ ẩn náu trong rất nhiều thứ dục lạc mà chúng sinh say đắm là thứ khổ khó trừ nhất, khi hưởng dục lạc chúng sinh bất chấp hậu quả, dù được bậc trí khuyến cáo, khi quả phát sinh thì cuống cuồng lạy lục van nài Bồ tát “cứu khổ cứu nạn” nhưng vẫn cầu cứu với tinh thần ngoan cố không sám hối chừa bỏ, Bồ tát cứu xong lại vẫn đắm trong dục lạc. Chỉ những ai thật sự biết khổ mới gạch mặt không gần khổ, cho dù phải vứt bỏ dục lạc và những thứ ta hằng yêu thích xưa nay, chính nhờ vậy người lìa bỏ khổ, đã tự bước vào cảnh giới lạc – không còn chút khổ. Cảnh giới lạc này rốt ráo hơn là thứ lạc ẩn chứa khổ của dục lạc mà chúng sinh đeo đuổi.
Chuyện “ngu dạy khôn” này theo đúng tiêu chí hết khổ là lạc của Phật pháp, sách này dạy độc giả hết ngu chính là khôn. Đức Phật từng xác nhận điều này qua bài kệ trong Kinh Pháp Cú “người ngu nhận ra ngu, nhờ vậy thành có trí, người ngu ngỡ mình trí, thật xứng gọi chí ngu”. Cái khôn không phải chỉ đủ nhìn ra cái ngu thô thiển của các nhân vật trong Chuyện ngu, mà chính là nhận ra ta cũng từng ngu như vậy trong một trường hợp khác biệt, đó là nhận ra cái ngu vi tế ẩn náu trong mọi suy nghĩ của chúng ta.
Giờ chúng ta hãy mở Chuyện ngu ra thông qua 98 mẫu chuyện thâm nhập vào cảnh giới của ngu nhân, để khi gấp Chuyện ngu lại chúng ta cũng đã khép lại cái trí ngu muôn thuở của chúng ta, và như thế Chuyện ngu đã thành công viên mãn.
Côn Minh 6-6-2006
Phù Vân Vô Trụ