Nội dung phần đầu trình bày chi tiết chế độ hôn nhân và gia đình Việt Nam từ thời nguyên thủy-thời đại Hùng Vương; trải qua các thời kỳ Bắc thuộc, chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa Khổng-Mạnh (Nho giáo) từ phương Bắc và dưới thời quân chủ phong kiến Việt Nam (từ thế kỷ X thời Ngô, Đinh, Tiền Lê, đến thời nhà Nguyễn vào nửa cuối thế kỷ XIX); thời chịu ảnh hưởng của phương Tây thuộc Pháp (1858-1945); thời chế độ cũ ở miền Nam trước 30-4-1975 và các chế độ hôn nhân-gia đình Việt Nam dưới thời cách mạng xã hội chủ nghĩa theo chủ nghĩa Mác Lênin và sự biến đổi theo quan điểm đổi mới cho đến nay.
Trong phần nhận định và đánh giá, các tác giả đã dành nội dung bình luận khoa học qua các chuyên đề: hôn nhân một chồng nhiều vợ qua các thời kỳ; nghi thức kết hôn; việc đăng ký và quản lý hộ tịch; ly hôn; chế độ “con rơi”; vấn đề bạo lực gia đình; vấn đề ly thân… Các tác giả nêu rõ sự cần thiết của chế định ly thân cần được bổ sung vào pháp luật hiện hành để điều chỉnh mối quan hệ giữa vợ chồng khi tình cảm vợ chồng rạn nứt nhưng chưa đến mức chấm dứt hôn nhân. Trong chế định ly hôn, các tác giả cũng đặc biệt phân tích việc xử lý và giải quyết ly hôn cần dựa trên cơ sở “lỗi”, để giải quyết sao cho đạt được công bằng giữa vợ chồng về tài sản cũng như vấn đề con cái. Theo nhận thức của tác giả, chế độ ly hôn hiện nay có thể bảo đảm được phần nào nguyên tắc bình đẳng nhưng khó đạt tới công bằng, nhất là sự thiệt thòi nhiều mặt mà người phụ nữ khi ly hôn thường phải gánh chịu…
Quyển sách Các chế độ hôn nhân và gia đình Việt Nam xưa và nay là tài liệu dày công nghiên cứu qua nhiều năm của hai tác giả từng có quá trình hành nghề luật sư, tham gia giải quyết các vụ án trong các lĩnh vực hôn nhân gia đình, tư vấn pháp luật thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và giảng dạy pháp luật ở các trường ĐH… Sách cung cấp cho các giới bạn đọc nhiều thông tin thú vị, bổ ích, gợi ra nhiều vấn đề thiết thực, góp phần hoàn thiện Luật Hôn nhân và Gia đình của nước ta trước mắt và lâu dài.