Dựa trên bản in “Phù dung ơi, vĩnh biệt!” của Thế Giới, 1968; minh họa trong cuốn sách được lấy từ loạt bài về “Cai” đăng trên Trung Bắc chủ nhật (1942-1943).
“ừ chỗ sâu thẳm nhất của dạ dày tôi, khởi lên một trận thủy chiến dữ dội mà từ thuở cha sinh mẹ đẻ tôi chưa thấy bao giờ. Tôi có cảm tưởng như cả người sắp nhão ra thành bùn. Người tôi đẫm mồ những mồ hôi: mồ hôi ở lưng, mồ hôi ở trán, mồ hôi ở gót chân, mồ hôi ở bụng và mồ hôi ở cả lòng trắng con mắt chui ra nữa. À, à. Say ố ệ là thế này đây.”
(Trích “Phù dung ơi, vĩnh biệt!”)
-----
“Cuốn này in thành sách lần đầu vào năm 1942. Thực ra tôi viết vào năm 1940, từng kỳ trên báo “Trung Bắc chủ nhật. Trên báo và trên ấn bản đầu, sách lấy nhan đề là CAI. Nhưng vì lúc ra hậu phương, có nhiều bạn thấy chữ ‘cai’ lại tưởng tôi viết về đời cai, lính nên lần này tái bản tôi đổi tên sách ra là Phù dung ơi, vĩnh biệt!”, Vũ Bằng cho biết.
“Khi thay đổi tên sách, từ CAI thành Phù dung ơi, vĩnh biệt!, Vũ Bằng có lẽ thừa nhận tính lãng mạn của câu chuyện. Tuy thế, ta có thể xếp tác phẩm như một tư liệu tả chân xã hội cho phép mở rộng cái nhìn về đời sống dân sự của tầng lớp văn sĩ thời thuộc Pháp.” (Mai Anh Tuấn).