Asa Wikforss là một triết gia người Thụy Điển, người đã viết rất nhiều về bản chất của sự thật và tri thức. Trong cuốn sách Dữ kiện lấp lửng – Bàn về tri thức và sự khước từ tri thức, bà đã xem xét khái niệm “dữ kiện lấp lửng” và tranh luận về cách giải thích thực tế về dữ kiện.
“Dữ kiện lấp lửng (alternative facts)” là một thuật ngữ đã trở nên nổi tiếng vào năm 2017, khi người phát ngôn của chính quyền Trump sử dụng nó để bảo vệ những tuyên bố sai sự thật của Tổng thống về quy mô đám đông tại lễ nhậm chức của ông. Thuật ngữ này đề cập đến ý tưởng rằng có thể có nhiều phiên bản sự thật có giá trị như nhau và mọi người được tự do lựa chọn tin vào phiên bản nào.
Wikforss bác bỏ ý kiến này, lập luận rằng sự thật không phải là vấn đề sở thích hay niềm tin cá nhân, mà dựa trên bằng chứng và xác minh thực nghiệm. Bà bảo vệ quan điểm thực tế về sự thật, cho rằng một niềm tin là đúng nếu nó phù hợp với những niềm tin khác của mọi người và có thành quả thực tế trong việc chỉ dẫn hành động và trải nghiệm của con người.
Theo Wikforss, sự gia tăng của “dữ kiện lấp lửng” là dấu hiệu của một sự thay đổi văn hóa lớn hơn khỏi ý niệm về sự thật khách quan và hướng tới một quan điểm kiến thức mang nhiều tính tương đối hơn. Bà cho rằng sự thay đổi này là một mối nguy, vì nó làm suy yếu năng lực của các cá nhân và xã hội trong việc đưa ra các quyết định sáng suốt dựa trên thông tin chính xác.
Dữ kiện lấp lửng của Asa Wikforss là một phân tích sâu sắc và kịp thời về khái niệm “dữ kiện lấp lửng” và ý nghĩa của nó đối với nhận thức của chúng ta về sự thật và kiến thức. Cuốn sách cung cấp một sự bảo vệ thuyết phục về tầm quan trọng của lập luận dựa trên bằng chứng và một quan niệm mạnh mẽ về sự thật trong diễn ngôn đương đại.
Mục lục sách Dữ Kiện Lấp Lửng
- Lời cảm ơn
- Lời tựa
- 1. Sự khước từ tri thức
- 2. Sự thật
- 3. Tư duy lệch lạc
- 4. Lời nói dối, tin giả, và sự tuyên truyền
- 5.Tri thức và tư duy phản biện trong trường học
- 6. Chúng ta nên làm gì?
- Tài liệu tham khảo