Không mộng mơ lãng đãng như Nhất Linh, Khái Hưng, không dữ dội giằng xé như Nam Cao, Ngô Tất Tố, không chua chát giễu đời như Nguyễn Công Hoan, Vũ Trọng Phụng… Thạch Lam đã rẽ một lối rất riêng trong văn chương, qua mọi nẻo trần ai và để lại dấu ấn tuy nhỏ nhẹ, thanh lịch, nhưng không vì thế mà thiếu đi sự thâm trầm, sâu sắc.
Trong cuốn sách này, Đông A và Nhà xuất bản Văn học giới thiệu đến bạn đọc hai tác phẩm ở giai đoạn đầu và cuối sự nghiệp sáng tác ngắn ngủi mà tài hoa của Thạch Lam: Tập truyện ngắn Gió đầu mùa và tùy bút Hà-nội băm sáu phố phường. Phần văn bản của tập truyện ngắn Gió đầu mùa được thực hiện theo bản in lần đầu năm 1937 của nhà xuất bản Đời Nay, với Lời tựa do nhà văn Khái Hưng viết. Còn phần văn bản của tùy bút Hà-nội băm sáu phố phường được thực hiện theo bản in đầu tiên năm 1943 của nhà xuất bản Đời Nay, cũng do Khái Hưng viết Lời tựa. Hy vọng rằng, nỗ lực truy nguyên tác phẩm của người làm sách có thể đem lại chút cảm xúc kết nối giữa người đọc với những sáng tác từ gần một thế kỷ trước.
Các minh họa trong ấn phẩm được thực hiện bởi họa sĩ Đào Hải Phong – người đã xây dựng một phong cách riêng khó lẫn trong hội họa Việt Nam đương đại. Hà Nội hiện ra trong tranh Đào Hải Phong vừa quen thuộc vừa mới lạ, kiêu hãnh thâm trầm nhưng cũng đầy sinh khí. Minh họa của họa sĩ đồng điệu với văn chương Thạch Lam ở nét thanh lịch dịu dàng và tình yêu chân thành, tha thiết dành cho cảnh vật, con người, những giá trị đẹp đẽ và cao quý.
Mong rằng tập sách nhỏ này sẽ chạm đến cảm xúc của bạn, không những giúp bạn mường tượng rõ hơn về chân dung văn học của một trong những tác giả nổi bật nhất trên văn đàn Việt Nam thế kỷ XX, mà còn khơi tỏ thêm tình yêu quê hương, đất nước, con người, như cái cách mà những người nghệ sĩ đã yêu.
Một số nhận xét:
“Ngay trong tác phẩm đầu tay [Gió đầu mùa], người ta đã thấy Thạch Lam đứng vào một phái riêng... Ông có một ngòi bút lặng lẽ, điềm tĩnh vô cùng, ngòi bút chuyên tả tỉ mỉ những cái rất nhỏ và rất đẹp... Phải là người giàu tình cảm lắm mới viết được như vậy.” - Nhà văn Vũ Ngọc Phan
“Cuốn Hà Nội băm sáu phố phường có phong vị đậm đà của quê hương xứ sở, lại rất gợi cảm. Văn Thạch Lam nhẹ nhàng, giàu chất thơ, sâu sắc, thâm trầm, thường để lại một ấn tượng ngậm ngùi, thương xót.” - Từ điển bách khoa toàn thư Việt Nam
“Lời văn Thạch Lam nhiều hình ảnh, nhiều tìm tòi, có một cách điệu thanh thản, bình dị và sâu sắc… Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và tầng trải về sự đời.” - Nhà văn Nguyễn Tuân
“Thạch Lam yêu sự sống hơn bất kỳ ai. Anh quý từ cốc nước chè tươi nóng, trang trọng đưa lên miệng uống một cách gần như thành kính... như thể cảm ơn trời đất đã cho mình sống để thưởng thức ngon lành như vậy... Anh là một người độc đáo có tài lại khiêm nhường, người nhỏ mà nhân cách lớn...” - Nhà văn Vũ Bằng